W oczekiwaniu na uchwałę ws. kredytów walutowych

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne


Sąd Najwyższy odpowie na sześć pytań:

  1. Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów?
  2. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?
  3. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie?
  4. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej, w wykonaniu której bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają odrębne roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron, czy też powstaje jedynie jedno roszczenie, równe różnicy spełnionych świadczeń, na rzecz tej strony, której łączne świadczenie miało wyższą wysokość?
  5. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej z powodu niedozwolonego charakteru niektórych jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się od chwili ich wypłaty?
  6. Czy, jeżeli w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej którejkolwiek ze stron przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia spełnionego w wykonaniu takiej umowy, strona ta może również żądać wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych przez drugą stronę?

Rozstrzygnięcie będzie uchwałą.
Zdaniem Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego, uchwała będzie korzystna dla konsumentów – rozwieje bowiem wątpliwości pojawiające się przy rozliczaniu umów zawierających niedozwolone postanowienia umowne. Więcej na ten temat w komunikacie prasowym UOKiK >>>

Kara Prezesa UOKiK dla banku BPH

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny uznał za niedozwolone tzw. klauzule spreadowe, stosowane przez bank BPH w aneksach do umów o kredyt hipoteczny.
Po przeprowadzeniu postępowania Prezes UOKiK wydał decyzję wobec banku BPH. Za niedozwolone uznał postanowienia, zgodnie z którymi stosowane przez BPH kursy walut ustalane są w oparciu o „ostatni średni kurs rynkowy”, który stanowi sumę kursów kupna i sprzedaży walut dostępnych na stronie Reuters podzielonych przez dwa. Jednak przepisy, jak i inne obiektywne oraz dostępne źródła nie precyzują czym jest „średni kurs rynkowy”, nie wiadomo również na jaki konkretnie moment bank określa wysokość kursów. Ponadto, adres strony internetowej zawarty w klauzuli (www.reuters.pl) przekierowuje do anglojęzycznej wersji serwisu Reuters.
Prezes UOKiK nałożył na bank BPH karę w wysokości 478 242 zł. Decyzja nie jest prawomocna.

W dotychczasowych ośmiu decyzjach Prezes UOKiK stwierdził abuzywność klauzul przeliczeniowych w aneksach do umów kredytowych. Nałożył na banki kary w łącznej wysokości ponad 143 mln zł. W toku pozostało postępowanie wobec Raiffeisen Bank International AG.

Banki obniżyły opłaty za zaświadczenia o spłacie kredytu hipotecznego dzięki interwencji Prezesa UOKiK

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny zainterweniował w związku z wysokimi opłatami za zaświadczenia o historii spłaty kredytu, o które wnioskowali w bankach konsumenci walczący o unieważnienie umowy na drodze sądowej. – Wysokie opłaty mogły zniechęcać kredytobiorców do wytoczenia powództwa i stały się dla nich poważną barierą finansową. Co więcej, bez takiego zaświadczenia konsument nie byłby w stanie określić żądanej od banku kwoty z tytułu spłaconego częściowo kredytu i odsetek. Po podjętej w interesie kredytobiorców interwencji opłaty zostały znacząco zmniejszone – powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Prezes Urzędu wydał wobec tego jedną decyzję nakładającą karę 5 mln zł na Deutsche Bank (decyzja nie jest prawomocna) – więcej informacji na ten temat. Zakończył także 4 postępowania wyjaśniające dotyczące: BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, PKO BP, Raiffeisen Bank International AG oraz działania miękkie w sprawie Banku Millennium, Getin Noble Banku i mBanku.

W efekcie działań Prezesa UOKiK większość banków obniżyła opłaty za zaświadczenia i nie uzależnia ich wysokości od długości okresu zrealizowanej spłaty. Przykładowo: jeden z banków przed podjęciem interwencji przez Prezesa UOKiK pobierał opłatę w wysokości 3 tys. zł za przygotowanie zestawienia dotyczącego 20-letniego okresu spłaty. Po interwencji zmniejszyła się ona ostatecznie do 50 zł niezależnie od długości okresu, jakiego dotyczy wniosek konsumenta. W innym banku opłata została zmniejszona z 300 zł do 50 zł.
Prezes Urzędu nie kwestionował opłat pobieranych przez Bank Millennium oraz mBank, a BNP Paribas już przed wszczęciem postępowania wyjaśniającego podjął decyzję o rezygnacji z mechanizmu naliczania opłat, który uzależniał ich wysokość od długości wnioskowanego okresu.
Ponadto, Prezes Urzędu Tomasz Chróstny skierował do 7 banków oraz Związku Banków Polskich apel, w którym przedstawił swoje stanowisko dotyczące m.in. opłat za wydawanie zaświadczeń. Banki zostały w nim poinformowane o tym, że zasadnym działaniem z ich strony byłoby określenie limitu opłat, które mogą zostać pobrane od konsumenta w sytuacji, gdy składa on wniosek dotyczący jednej umowy, a informacje o które się ubiega przedstawiane są w kilku różnych dokumentach, za które bank pobiera odrębne opłaty.

Trzy decyzje UOKiK względem Getin Noble Banku

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne, Obligacje

Prezes Urzędu Tomasz Chróstny wydał trzy decyzje dotyczące Getin Noble Banku. Zakwestionował sposób oferowania obligacji GetBack, niedozwolone klauzule oraz jednostronną zmianę umów.
Decyzje dotyczą uznania klauzul modyfikacyjnych za niedozwolone postanowienia umowne, jednostronnej zmiany umów o kredyt hipoteczny oraz wprowadzania w błąd podczas oferowania obligacji GetBack.
Pierwsza decyzja – jednostronna zmiana umów o kredyt hipoteczny
Zdaniem Prezesa UOKiK Getin Noble Bank wprowadzał konsumentów w błąd, informując o zmianie postanowień umów o kredyt hipoteczny, w tym indeksowanych do franka szwajcarskiego.
Przypomnijmy, że chodzi o listy, które w 2016 r. klienci otrzymali od banku. Wynikało z nich, że bank planuje doprecyzować sposób wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych; ponadto bank zastąpił postanowienia o bankowym tytule egzekucyjnym (BTE) zapisami o możliwym obowiązku złożenia oświadczenia o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 kodeksu postępowania cywilnego, co mogłoby wiązać się z koniecznością zawarcia aktu notarialnego i ułatwiłoby bankowi w przyszłości dochodzenie roszczeń.
Za jednostronną zmianę umów o kredyt hipoteczny zbiorowych interesów konsumentów Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył karę finansową w wysokości 7 019 640 zł.
Druga decyzja – niedozwolone postanowienia
Prezes UOKiK za niedozwolone uznał postanowienia zawarte we wzorcach umów, dotyczących m.in. wydawania kart płatniczych, udzielania pożyczek, prowadzenia rachunków.
Getin Noble przyznawał sobie prawo do bliżej nieokreślonych modyfikacji umów, gdy np. zmienią się przepisy czy zapadną wyroki sądów. Zastrzegał też, że z ma prawo do zmiany taryfy opłat i prowizji. Zdaniem Prezesa UOKiK, są to zbyt ogólne postanowienia, pod pretekstem których bank może wprowadzać dowolne zmiany.
Trzecia decyzja – obligacje korporacyjne emitowane przez spółkę GetBack
Prezes UOKiK uznał, że GNB wprowadzał konsumentów w błąd podczas oferowania obligacji korporacyjnych emitowanych przez spółkę GetBack. Zdaniem banku, inwestycja miała być bezpieczna, a zysk gwarantowany. Ponadto bank oferował obligacje osobom, które były zainteresowane zwykłymi lokatami.
Skargi od konsumentów, które wpłynęły do UOKiK, potwierdziły, że podczas sprzedaży dochodziło do nieprawidłowości. Zdaniem Prezesa UOKiK bank powinien jasno i zrozumiale informować konsumentów o specyfice produktu, zwłaszcza o ryzyku.
– To siódma decyzja w sprawie oferowania i sprzedaży obligacji GetBack, kończąca nasze działania w sprawie GetBack – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Co to oznacza dla konsumentów?
Zgodnie z pierwszą decyzją Prezesa UOKiK konsumenci otrzymają od banku listy informujące o zakwestionowanych praktykach.
Zgodnie z drugą decyzją bank musi wysłać do konsumentów listy, w których poinformuje ich o decyzji i jej skutkach. Może to oznaczać brak możliwości jednostronnej zmiany warunków umownych w przyszłości i zakwestionowanie przez klientów dotychczasowych modyfikacji.
Z kolei zgodnie z trzecią decyzją Prezesa UOKiK Getin Noble Bank ma wypłacić rekompensatę osobom, które nabyły obligacje GetBack za jego pośrednictwem w wysokości 20 tys. zł. O tym komu należy się rekompensata, bank poinformuje w osobnej korespondencji.
Wydane decyzje ułatwiają poszkodowanym dochodzenie roszczeń w sądzie. Po uprawomocnieniu stają się prejudykatem, czyli ustalenia Prezesa Urzędu – co do faktu stosowania przez przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów czy klauzuli niedozwolonej – są dla sądu wiążące.
Decyzje nie są prawomocne.

Ustawowe wakacje od kredytu

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne, Kredyty konsumenckie

Konsumencie, masz kredyt a straciłeś pracę lub inne główne źródło dochodu? Pamiętaj, że możesz bezpłatnie zawiesić spłatę kredytu hipotecznego i konsumenckiego korzystając z „ustawowych wakacji kredytowych”.
Przypomnijmy, kredytobiorcy mogą zawiesić wykonywanie umowy kredytowej, czyli skorzystać z tzw. „ustawowych wakacji kredytowych”, w ramach tarczy antykryzysowej 4.0. przyjętej w czerwcu 2020 r. Z uprawnienia mogą skorzystać ci, którzy po 13 marca 2020 r. w wyniku pandemii stracili pracę lub inne główne źródła dochodu. Maksymalny czas trwania „ustawowych wakacji kredytowych” to trzy miesiące (o długości decyduje kredytobiorca). Jeśli konsument ma kilka kredytów w jednym banku – może zawiesić tylko jeden z nich.
W czasie trwania „ustawowych wakacji kredytowych” instytucja finansowa nie może naliczać odsetek ani pobierać innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia związane z kredytem.
– Zachęcam do korzystania z ustawowych wakacji kredytowych, które zostały przyjęte w trosce o gospodarstwa domowe szczególnie dotknięte ekonomicznymi skutkami pandemii. (…) O to rozwiązanie jako Urząd walczyliśmy, w drugiej fali pandemii może się okazać pomocne dla tych konsumentów, którzy dotychczas z niego nie korzystali. To ważne narzędzie wsparcia dla Polaków, które w przeciwieństwie do tzw. bankowych wakacji kredytowych jest rozwiązaniem darmowym – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Procedura wnioskowania o „ustawowe wakacje kredytowe”
1. Złóż wniosek o „ustawowe wakacje kredytowe” do instytucji finansowej (możesz skorzystać ze wzoru – pobierz go ze strony finanse.uokik.gov.pl).
2. Zawieszenie wykonania umowy następuje od chwili otrzymania wniosku.
3. W ciągu 14 dni bank potwierdzi, że otrzymał wniosek i zawiesił wykonanie umowy.
4. Jeśli miałeś ubezpieczenie związane z kredytem, bank poinformuje cię o wysokości składki, którą będziesz opłacał.
5. Okres kredytowania i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu zostaną przedłużone o czas zawieszenia.

Co ważne, jeśli złożyłeś wniosek o „ustawowe wakacje kredytowe” i spełniasz wymogi ich udzielenia bank nie może Ci odmówić. Nie może też zmieniać twojego wniosku – proponując płatne, komercyjne wakacje kredytowe. Pamiętaj też, że bank nie może wymagać od ciebie dodatkowych oświadczeń ani dokumentów, pod rygorem braku akceptacji wniosku o „ustawowe wakacje kredytowe”.
Jeśli spotkałeś się z wyżej wymienionymi działaniami, zgłoś problem UOKiK poprzez adres mailowy monitoring@uokik.gov.pl.

Kary Prezesa UOKiK dla PKO BP i Pekao, dotyczące klauzul spreadowych

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał dwie decyzje względem banków PKO BP i Pekao, dotyczące niedozwolonych postanowień określających zasady ustalania kursów walut. Suma kar wyniosła blisko 62 mln zł.
Tomasz Chróstny zakwestionował postanowienia zawarte w aneksach do umów kredytów hipotecznych, odnoszących się do walut obcych. Postanowienia określają zasady ustalania kursów walut obcych, w oparciu o które banki przeliczają raty kredytów.
Wątpliwości Prezesa UOKiK wzbudziły:

  • nieprecyzyjny sposób określania wysokości kursów walut, ustalany dowolnie przez oba banki;
  • klauzula dająca PKO BP prawo do zmiany źródła danych, w przypadku gdy kursy walutowe w serwisie Reuters przestaną być dostępne – bank jednak nie wskazuje zasad na jakich odbywać będzie taka zmiana;
  • odsyłanie konsumentów przez oba banki do tabel, które same sporządzają, bez wskazania daty opracowania i publikacji, przez co konsumenci nie mogą sami oszacować kursu, po którym bank przeliczy ratę – w efekcie istnieje możliwość, że banki narzucą konsumentom najkorzystniejsze dla nich stawki.

Wysokość nałożonych kar:

Prezes UOKiK zajął się sprawą na podstawie sygnałów od konsumentów.

Klauzule niedozwolone a wyrok TSUE ws. „Dziubak”

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Rok temu – 3 października 2019 r. – Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie C-260/18, tzw. Dziubak, dotyczącej skutków stosowania klauzul niedozwolonych. Wyrok ma znaczenie dla postępowań sądowych i konsumentów, których umowy zawierają klauzule niedozwolone.

Prezes UOKiK wspiera kredytobiorców wszczynając postępowania administracyjne, wydając decyzje i istotne poglądy, co ma wpływ na sytuację setek tysięcy kredytobiorców. Wykaz istotnych poglądów w sprawie dostępny jest na stronie UOKiK.
– Cieszę się, że sądy w większości przypadków pomyślnie orzekają w sprawach kredytów walutowych. Po roku orzeczenia TSUE i po latach prezentowania przez UOKiK takiego samego stanowiska, jakie przedstawił Trybunał, po stronie banków nadal jest wiele kwestii do rozwiązania, choćby ta dotycząca żądania przez nie wynagrodzenie za korzystanie z kapitału oraz odsetek, gdy sąd unieważni umowę o kredyt hipoteczny wyrażony w walucie obcej. Przypominam, że zarówno w polskich, jak i w europejskich regulacjach prawnych nie ma podstaw do wysuwania takich żądań – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Przypomnijmy, Sąd Okręgowy w Warszawie zgłosił pytanie prejudycjalne w związku z rozstrzyganą sprawą między konsumentami a bankiem Raiffeissen. Spór dotyczył skutków stosowania w umowie o kredyt hipoteczny indeksowany do franka szwajcarskiego niedozwolonych postanowień umownych – z konkretnie sposobu przeliczania salda kredytu z polskich złotych na franka szwajcarskiego.
 
Zobacz stanowisko Prezesa UOKiK ws. Dziubak vs Raiffeisen.

Decyzja Prezesa UOKiK ws. zmiany umów o kredyt hipoteczny

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył ponad 1,2 mln zł kary na Raiffeisen Bank International, który jednostronnie zmienił ważne warunki umów o kredyt hipoteczny indeksowany i denominowany do franka szwajcarskiego. 
Decyzja Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego dotyczy jednostronnej zmiany warunków umów o kredyt hipoteczny indeksowany i denominowany głównie do franka szwajcarskiego przez Raiffeisen Bank International (RBI). W 2016 r. bank wprowadził arbitralnie nowe sposoby wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych – odsyłał kredytobiorców do serwisu Reuters, dodając „Indeks Marżowy Banku”. Zdaniem Prezesa UOKiK takie zmiany stanowią praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Kara nałożona na Raiffeisen Bank International wynosi 1 224 498 zł. Bank – po uprawomocnieniu się decyzji – musi poinformować konsumentów o decyzji Prezesa UOKiK i skutkach z tego wynikających.

Przypominamy, że istotne warunki umów na czas oznaczony, przy których istnieje możliwość zadłużenia się konsumentów, mogą zostać zmienione tylko na skutek dobrowolnego porozumienia banku i konsumenta. Jeśli klient nie zgodziłby się na nie, umowa powinna być wykonywana na dotychczasowych zasadach.

Czytaj także
Decyzje Prezesa UOKiK ws. kar dla BNP Paribas, Millennium i Santander Bank
 

Decyzje Prezesa UOKiK ws. kar dla BNP Paribas, Millennium i Santander Bank

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny uznał za niedozwolone klauzule dotyczące zasad ustalania kursów walut, na podstawie których naliczane są raty kredytów indeksowanych m.in. do euro i franka szwajcarskiego. Nałożył na banki kary finansowe w wysokości: 26,6 mln zł dla BNP Paribas, 10,5 mln zł dla Millennium oraz 23,6 mln zł dla Santander Bank, a ponadto zakazał stosowania zakwestionowanych klauzul.
Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał trzy decyzje, w których zakwestionował postanowienia zawarte w aneksach do umów kredytowych nieprecyzyjnie określające zasady ustalania kursów walut obcych, w oparciu o które banki przeliczają raty kredytów. W efekcie funkcjonujących zapisów, banki mają możliwość subiektywnego kształtowania kursów walutowych, stanowiących podstawę ustalania wysokości rat płaconych przez kredytobiorców. Podstawą do zajęcia się sprawą były sygnały od konsumentów. Decyzje dotyczą banków: BNP Paribas, Millennium, Santander Bank Polska.
Prezes UOKiK - Tomasz Chróstny– Stosowane przez banki kryteria dotyczące ustalania tzw. spreadu rażąco naruszają interesy konsumentów. Kredytobiorcy nie mają możliwości sprawdzenia, w jaki sposób banki wpływają na kursy walut publikowane w ich tabelach i w efekcie, czy nie naliczają im zbyt wysokich rat kredytu. Banki poprzez zapisy klauzul niedozwolonych zapewniły sobie możliwość subiektywnego ustalania wysokości kursów walutowych, w efekcie czego konsumenci mogli płacić zawyżone raty kredytów. Jest to sytuacja niedopuszczalna. Zasady ustalania zobowiązań finansowych muszą być uczciwe, przejrzyste i weryfikowalne przez konsumentów – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Decyzje Prezesa UOKiK
Za stosowanie klauzul niedozwolonych Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył następujące kary:

Po uprawomocnieniu się decyzji banki mają również powiadomić o nich konsumentów i poinformować ich, że zakwestionowane postanowienia jako niedozwolone nie są wiążące dla konsumentów i należy je traktować tak, jakby w ogóle ich nie było w aneksie do umowy. Ułatwi to również konsumentom dochodzenie roszczeń.
Decyzje nie są prawomocne. Banki mogą odwołać się do sądu.
Decyzja UOKiK

Wakacje kredytowe dla konsumentów

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne, Kredyty konsumenckie

Konsumenci, którzy stracili pracę lub inne główne źródło dochodu będą mogli bez dodatkowych opłat zawiesić na trzy miesiące spłatę kredytu konsumenckiego i kredytu hipotecznego. Trzymiesięczne wakacje kredytowe to propozycja projektu Rady Ministrów do tzw. tarczy antykryzysowej, która powstała przy udziale UOKiK. Projekt trafił do Sejmu.
– Jest to szczególnie istotna pomoc dla konsumentów i ich gospodarstw domowych w sytuacji utraty pracy lub głównego źródła dochodów – powiedział Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Zobacz, jak działają wakacje kredytowe.

Sprawdź, jakie korzyści przyniesie zawieszenie spłaty kredytu konsumenckiego.

W przypadku zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego korzyści finansowe będą również odczuwalne.

Projekt tarczy antykryzysowej przewiduje proste i przejrzyste zasady udzielania wakacji kredytowych, w tym:

  • będą z nich mogli korzystać ci, którzy po 13 marca 2020 r. stracili pracę lub inne główne źródła dochodu
  • o czasie ich trwania decyduje konsument (maks. trzy miesiące)
  • brak odsetek za czas zawieszenia kredytu
  • jeśli konsument ma kilka kredytów w jednym banku – zawiesić może tylko jeden z nich.