Kup teraz, zapłać później? Sprawdź, czy Cię stać! UOKiK startuje z kampanią

Posted on Category:Kredyty konsumenckie

Black Friday, Black Week, Cyber Monday… Kupujemy i nawet nie musimy mieć za co, możemy przecież zapłacić później… Uważaj! „Kup teraz, zapłać później” to kredyt! Może prowadzić do nadmiernego zadłużenia i wpłynąć na Twoją zdolność kredytową.


Spot UOKiK – Sprawdź, czy Cię stać!

 

Świąteczne zakupowe szaleństwo ruszyło pełną parą. Na każdym kroku jesteśmy kuszeni reklamami „wyjątkowych produktów”, „idealnych pomysłów na prezent” i „superpromocji”. Coraz częściej też jesteśmy zachęcani do odroczenia płatności – 30 lub 45 dni – „szybko, łatwo, bez ekstra kosztów”.

Konsumpcyjna pułapka? Dla wielu konsumentów tak, zwłaszcza młodych. Brak środków czy karty kredytowej w wielu sklepach nie jest już przeszkodą.

Uważaj! Zakupy z odroczoną płatnością mogą prowadzić do nadmiernego zadłużenia i wpłynąć na Twoją zdolność kredytową.

Im więcej kupujesz i im dłuższe są terminy odroczenia płatności, tym bardziej jest realne, że o nich zapomnisz. Możesz pochopnie zaciągnąć wiele zobowiązań i nie zauważyć, kiedy przekroczysz czerwoną linię spirali zadłużenia. Nagle może się okazać, że masz zbyt wiele do spłaty w zbyt krótkim czasie. Odroczone płatności zmienią się w odroczony ciężar trudny do udźwignięcia.

„Kup teraz, zapłać później” to kredyt! Jeśli nie zapłacisz w terminie, poniesiesz dodatkowe koszty, w tym jego oprocentowania. Podobnie jak w przypadku karty kredytowej czy limitu na koncie bankowym. Finansowe konsekwencje mogą być jednak o wiele poważniejsze i długoterminowe. Jedną z nich jest obniżenie, a przy zakłóceniach w spłacie – nawet utrata zdolności kredytowej czy zgłoszenie do rejestru dłużników.

Kup teraz, zapłać później? Każdy z dostawców tej usługi ma własne warunki i limity udzielania kredytu. Poznaj zasady, zanim skorzystasz. Sprawdź, czy Cię stać!

Włącz się w akcję UOKiK!

Zapraszamy media, instytucje, organizacje, przedsiębiorców, sklepy do włączenia się w kampanię. Udostępnij spot UOKiK na swoich kanałach – TV, radio, portalu, mediach społecznościowych, blogu, ekranach LCD.

Przygotowaliśmy różne formaty spotu oraz grafik. Wejdź na uokik.gov.pl/sprawdz-czy-cie-stac, pobierz i udostępnij!

Start kampanii UOKiK „Sprawdź, czy Cię stać!” 29 listopada 2024 r. Nieodpłatna emisja spotu przez media publiczne na podstawie art. 31c ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Nadawcy komercyjni bezpłatnie włączyli się w kampanię.

 

Alternatywne projekty inwestycyjne – kolejne działania UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

UOKiK podejmuje intensywne działania by wyeliminować dostępne przez internet projekty alternatywnego inwestowania. Systemy promocyjne typu piramida obiecują uczestnikom korzyści, uzależnione przede wszystkim od wprowadzania do systemu kolejnych osób. Urząd wyjaśnia czy platformy internetowe iGenius, Dream Trips i Jifu nie naruszają zbiorowych interesów konsumentów

Monitoring UOKiK i sygnały z rynku wskazują na dużą aktywność nieuczciwych przedsiębiorców, którzy obiecują internautom możliwość zarabiania pieniędzy poprzez uczestnictwo w ryzykownych projektach inwestycyjnych. Obejmują one szeroką, atrakcyjną dla konsumentów, tematykę – inwestowanie, zdrowie, fitness, edukację czy podróże. W wielu przypadkach twórcy tych systemów epatują w internecie bogactwem i luksusem, próbując zwerbować do projektów osoby młode lub bez stabilnej sytuacji zawodowej, kusząc ich wizją szybkich i istotnych zysków. UOKiK aktywnie monitoruje rynek pod kątem występowania nielegalnych systemów promocyjnych typu piramida i prowadzi działania w celu wyeliminowania tego typu praktyk rynkowych.

Systemy promocyjne typu piramida stwarzają pozory wysokich zysków dostępnych tylko dla wtajemniczonych. Takie systemy po pewnym czasie muszą upaść, bowiem wpłacane pieniądze trafiają tylko do ich organizatorów i osób zajmujących wyższą pozycję w strukturze piramidy. W takim systemie nie ma żadnego produktu lub usługi, której sprzedaż przyniosłaby wartość dodaną i wypracowała realne zyski. Apelujemy do konsumentów o sceptyczne podchodzenie do tego typu ofert inwestycyjnych – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Konsumencie, pamiętaj!

Zanim zdecydujesz się na inwestycję swoich oszczędności – sprawdź podmiot ją oferujący na stronach UOKiK, Rzecznika Finansowego oraz Komisji Nadzoru Finansowego. Zwróć uwagę na listę ostrzeżeń publicznych przed potencjalnie niebezpiecznymi formami inwestowania.

Systemy promocyjne typu piramida maskowane są często hasłami „program”, „inwestycje”, „zarabianie w internecie”, „zarabianie w domu”, „platforma reklamowa”, czy „klub”. Jako przykrywka oferowane są inwestycje w tokeny, kryptowaluty, pakiety edukacyjne, apartamenty czy usługi turystyczne.  Konsumenci namawiani są do włączenia się w projekty, stwarzające pozory limitowanej oferty – tylko dla wybranych.

Niezależnie od wykorzystywanego pretekstu, wspólnym mianownikiem takich systemów jest nakłanianie do rekrutacji nowych członków, budowanie struktury oraz obietnica zysków. Zyski pochodzą od nowych uczestników, jednak system po pewnym czasie musi upaść, bowiem wpłacane pieniądze nie są inwestowane w żadne aktywa.

Obecnie Prezes UOKiK, m.in. po sygnałach od konsumentów, prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawie platform internetowych:

  • iGenius – oferującej usługi edukacyjne w dziedzinie zarządzania finansami oraz
  • Dream Trips (dawniej: WorldVentures) – nakłaniającej konsumentów do dołączenia do klubu podróżniczego.

Prezes Urzędu przygląda się tez projektowi Jifu, który w zamian za comiesięczną subskrypcję udostępnia m.in wyszukiwarkę usług turystycznych oraz oferuje prowizję za wprowadzenie do projektu kolejnych osób. Platformy iGenius, Dream Trips i Jifu potencjalnie mogą stanowić systemy promocyjne typu piramida, w których zarabianie jest uzależnione od pozyskiwania nowych członków do struktury dystrybucyjnej.

Ponadto Prezes Urzędu postawił zarzuty promotorom projektów inwestycyjnych – Grzegorzowi Baryle, Franciszkowi Rumakowi i Łukaszowi Spórnie, którym zarzuca propagowanie projektu IM.Academy udającego sprzedaż pakietów edukacyjnych z dziedziny finansów i e-commerce. Spółka ta jest znana UOKiK z prowadzonego od lipca 2022 r. postepowania dotyczącego założenia i propagowania  systemu promocyjnego typu piramida.  W  sprawie IM.Academy Prezes UOKiK zdecydował się na skorzystanie z wyjątkowego narzędzia chroniącego potencjalnych poszkodowanych i lipcu 2022 r. wydał  ostrzeżenie konsumenckie, którego zasadność potwierdził Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Prezes UOKiK korzysta z możliwości wydania takiego ostrzeżenia, jeżeli stwierdzi uzasadnione podejrzenie stosowania przez konkretnego przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, która może spowodować znaczne straty lub niekorzystne skutki dla szerokiego kręgu konsumentów. Więcej informacji na temat pozostałych 18 ostrzeżeń konsumenckich wydanych przez Prezesa UOKiK na https://uokik.gov.pl/ostrzezenia_konsumenckie.php.

UOKiK stale monitoruje rynek inwestycji finansowych, szczególnie zwracając uwagę na pojawiające się propozycje wysokich zarobków bez ponoszenia ryzyka. Systemy promocyjne typu piramida należy odróżnić od tzw. piramid finansowych, które są oszustwem i w przypadku podejrzenia, że mogliśmy się z nimi zetknąć należy skontaktować się z Policją lub Prokuraturą. Za założenie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, przedsiębiorcy grozi kara do 10 proc. obrotu, a osobom zarządzającym do 2 mln zł.

Przykładem ostatnich działań Prezesa UOKiK dotyczących tych nieuczciwych praktyk są kary na spółki Wisepro Foctral i Vital Trading oraz dwóch managerów.

„Weksle” Aforti – decyzja Prezesa UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Prezes UOKiK uznał, że spółka Aforti Holding, która namawiała do zainwestowania w „Ofertę wekslową”, złamała prawo. To kolejne działanie Prezesa Urzędu na rynku inwestycji alternatywnych. Aforti Holding za wprowadzanie konsumentów w błąd ma zapłacić ponad 790 tys. zł kary.

Aforti Holding należy do grupy spółek, które zajmują się m.in. prowadzeniem platformy wymiany walut, udzielaniem pożyczek dla przedsiębiorców, windykacją, a także faktoringiem. Spółka zachęcała i namawiała konsumentów do skorzystania z „Oferty wekslowej”.

Ze skarg, które dotarły do UOKiK wynika, że przedsiębiorca zapewniał m.in. w rozmowach telefonicznych, że jest to pewna inwestycja ze stałym oprocentowaniem i regularnie wypłacanymi odsetkami. Deklaracjom korzyści z zakupu weksli inwestycyjnych towarzyszyły zapewnienia o braku jakichkolwiek ryzyk. Jak wykazało przeprowadzone postępowanie, w rzeczywistości był to ryzykowny, niczym nie zabezpieczony produkt.

Na podstawie zebranego materiału Prezes UOKiK wydał decyzję, w której stwierdził, że Aforti Holding:

  • posługiwała się wekslem w sposób sprzeczny z jego funkcją i wykorzystywała pieniądze konsumentów do finansowania swojej działalności, przenosząc w ten sposób na konsumentów całe ryzyko jej prowadzenia,
  • wprowadzała konsumentów w błąd, informując o bezpieczeństwie środków powierzonych Aforti Holding, w tym braku ryzyka oraz o gwarancji zysku.

Podczas prowadzonego postępowania Urząd dotarł do skryptów używanych przez konsultantów Aforti, które potwierdzają wprowadzanie w błąd co do charakteru prowadzonej działalności i znaczenia „weksli” oferowanych przez Aforti.

Informacje przekazywane konsumentom wprowadzały w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych z inwestycji, które w rzeczywistości nie dają gwarancji deklarowanych przez spółkę zysków. Przedstawiciele spółki – promując „Ofertę wekslową” –  opisywali produkt jako bezpieczną inwestycję, z pewnym zwrotem kapitału. Informacje te przekazywane były zarówno przez telefon, jak również w przesyłanych wiadomościach elektronicznych. W jednej ze skarg konsument opisywał, jak Aforti Holding prezentowała ofertę, wskazując wyłącznie pozytywne cechy – „proponuje zainwestowanie w weksle inwestycyjne, co jest całkowicie bezpieczną lokatą z oprocentowaniem dochodzącym do 9 proc. rocznie”.

– Spółka poprzez swoje działanie dawała konsumentowi niesłuszne podstawy do przekonania, że oferta charakteryzuje się wysokim bezpieczeństwem i pewnością zwrotu kapitału. Rzeczywistość wyglądała jednak inaczej. Klienci, którzy nabyli produkty Aforti Holding, zostali pozbawieni prawdziwej i pełnej informacji o ryzyku wynikającym z inwestycji. Mylne wyobrażenie niestety mogło mieć wpływ na podjęcie przez nich decyzji dotyczącej umowy.  Praktykę polegającą na rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji na temat oferty uznaliśmy za wysoce szkodliwą – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Posługiwanie się w relacjach z konsumentami wekslem, w sposób w jaki robiła to spółka Aforti, było sprzeczne z jego funkcją. Weksel to pisemne zobowiązanie wystawcy do zapłacenia w określonym czasie oznaczonej sumy pieniędzy. W obrocie gospodarczym  jest to zabezpieczenie spłaty długu, a nie instrument inwestycyjny. Do weksli bowiem nie stosuje się przepisów o instrumentach finansowych czy ofercie publicznej, np. nie jest wymagane informowanie o ryzyku, wartości zabezpieczenia weksla, jego wystawcy i przedsięwzięciu. Całe ryzyko ponosi więc konsument, który nie ma gwarancji zwrotu pieniędzy ani zysku.

Odpowiedzi na najczęstsze pytania o „weksle inwestycyjne”dział inwestycje alternatywne

Z przekazanych przez konsumentów środków w ramach skorzystania z „Oferty wekslowej” spółka finansowała działalność całej swojej grupy. Skutkowało to przeniesieniem na konsumentów ryzyka prowadzonej działalności inwestycyjnej. Gwarantem bezpieczeństwa takiego produktu była jedynie wypłacalność jego wystawcy.

W styczniu 2021 r. spółka zaprzestała emisji weksli. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów Prezes UOKiK nałożył na Aforti Holding karę w wysokości ponad 790 tys. zł (790 555 zł) i nakazał szereg obowiązków informacyjnych. Osoby, które przekazały pieniądze przedsiębiorcy, otrzymają od spółki listy informujące o decyzji. Zostanie ona również opublikowana na stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych spółki.

Decyzja nie jest prawomocna – przysługuje od niej odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Z uwagi na możliwość popełnienia przestępstwa w związku z działalnością spółki, Prezes Urzędu w marcu 2022 r. zawiadomił Prokuraturę Okręgową w Warszawie. Na bieżąco UOKiK współpracował z organami ścigania informując o przebiegu postępowania w sprawie praktyk stosowanych przez spółkę Aforti Holding.

W kwietniu 2023 r. Prezes UOKiK podobne zarzuty postawił spółkom: Assay Management oraz Assay Management Alternatywna Spółka Inwestycyjna (Assay ASI), które również posługują się wekslami inwestycyjnymi. Postępowanie prowadzone jest także przeciwko osobom zarządzającym Grupą Assay. Ponieważ istnieje duże ryzyko utraty przez konsumentów zainwestowanych środków, Prezes UOKiK Tomasz Chróstny zdecydował o wydaniu ostrzeżenia konsumenckiego dotyczącego Assay ASI. Obu spółkom grozi kara do 10 proc. obrotu, a członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności finansowej do 2 mln zł.

To nie jedyne działania Urzędu w sprawie „weksli inwestycyjnych”. Pod koniec 2022 r. Prezes UOKiK wydał decyzję dotyczącą BREWE Leasing nakładającą na tę spółkę ponad 150 tys. zł kary, a w czerwcu 2021 r. nałożył prawie 400 tys. zł kary na Fundusz Hipoteczny Yanok, który w ten sposób gromadził fundusze na swoją działalność.

Porozumienia wekslowe Assay – ostrzeżenie Prezesa UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne
ilustracja-ostrzeżenie Prezesa UOKiK

Prezes UOKiK postawił zarzuty Assay Management oraz zarządzanej przez nią spółce Assay ASI oferującej „weksle inwestycyjne”. Wydał także ostrzeżenie konsumenckie[i].

Assay Management zajmuje się pozyskiwaniem klientów na rzecz Assay Management Alternatywna Spółka Inwestycyjna (Assay ASI) i zachęca do zawarcia oferowanego przez nią porozumienia wekslowego. Według przedsiębiorcy jest to pewna inwestycja ze stałym oprocentowaniem i regularnie wypłacanymi odsetkami. Deklaracjom korzyści z zakupu weksli inwestycyjnych towarzyszy zapewnienie o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego.

Za rozpowszechnianie powyższych informacji Prezes UOKiK postawił spółce Assay Management zarzut naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Postępowanie prowadzone jest również przeciwko Assay Management Alternatywna Spółka Inwestycyjna (Assay ASI), która jest wystawcą weksli, oraz przeciwko osobom zarządzającym Grupą Assay.

Konsumencie, uważaj na swoje środki!

Informacje zgromadzone w toku postępowania wykazały, że istnieje duże ryzyko utraty przez konsumentów zainwestowanych środków. Z tego względu Prezes Urzędu zdecydował o wydaniu ostrzeżenia konsumenckiego dotyczącego Assay ASI.

Jak wynika z ustaleń UOKiK:

  • informacje przekazywane konsumentom mogą wprowadzać w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych z inwestycji w porozumienie wekslowe Assay ASI, które w rzeczywistości nie daje gwarancji deklarowanych przez spółkę zysków,
  • zapewnienia o objęciu działalności Grupy Assay nadzorem KNF mogą sugerować, że takiej kontroli podlega także promowana oferta „weksli inwestycyjnych”, co jest niezgodne z prawdą.

Za przekazane przez konsumentów w ramach porozumienia wekslowego środki, Assay ASI nabywa udziały oraz akcje w start-upach. Warunkiem otrzymywania wypłat jest stabilne funkcjonowanie tych podmiotów, które jednak, będąc w początkowej fazie rozwoju i oferując innowacyjne rozwiązania, niosą ryzyko utraty płynności finansowej. Co więcej, samo posługiwanie się w relacjach z konsumentami wekslem, w sposób w jaki robi to Assay ASI, jest sprzeczne z jego funkcją. Spółka wykorzystuje go w celu pozyskania kapitału, co skutkuje przeniesieniem na konsumentów ryzyka prowadzonej działalności inwestycyjnej. Gwarantem bezpieczeństwa takiego produktu jest jedynie wypłacalność jego wystawcy.

– Spółka Assay Management przekazuje nieprawdziwe informacje o pewności uzyskiwania korzyści finansowych z oferowanych przez Assay ASI porozumień wekslowych. Konsumenci mają prawo zakładać, że kierowany do nich przekaz jest rzetelny, nie wprowadza w błąd i uwzględnia wszystkie istotne informacje – na tej podstawie podejmują decyzje odnośnie zarządzania swoimi oszczędnościami – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Konsumencie, zachowaj ostrożność:

  • W przepisach nie istnieje pojęcie „weksla inwestycyjnego”. Zostało ono wymyślone przez przedsiębiorców na określenie kolejnego produktu umożliwiającego im pozyskanie kapitału.
  • Gwarantem bezpieczeństwa „weksla inwestycyjnego” jest jedynie wypłacalność jego wystawcy – nie są one zabezpieczone systemem gwarancji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego ani nie podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
  • W przypadku upadłości wystawcy weksli, konsumenci mogą nie odzyskać swoich pieniędzy.
  • Oferty błędnie informują o gwarantowanej stopie zwrotu i pewności wypłat zysku – tymczasem inwestycja jest obarczona poważnym ryzykiem.
  • Weksel nie jest prawem uczestnictwa w alternatywnej spółce inwestycyjnej. Nie mają tu zastosowania przepisy i wymagania dotyczące publicznej emisji papierów wartościowych. Oznacza to, że konsumenci mogą nie otrzymać rzetelnych informacji o wartości zabezpieczenia takiego weksla, jego wystawcy czy ryzyku, jak również o przedsięwzięciu, na którego realizację powierzają swoje środki.

Odpowiedzi na najczęstsze pytania o „weksle inwestycyjne”: dział inwestycje alternatywne

Spółkom Assay Management oraz Assay Management Alternatywna Spółka Inwestycyjna (Assay ASI) grozi kara do 10 proc. obrotu. Osoby zarządzające Grupą Assay – członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności finansowej do 2 mln zł.

To nie jedyne działania Urzędu w sprawie „weksli inwestycyjnych”. Pod koniec 2022 r. Prezes UOKiK wydał decyzję dotyczącą BREWE Leasing nakładającą na tę spółkę ponad 150 tys. zł kary, a w czerwcu 2021 r. nałożył prawie 400 tys. zł kary na Fundusz Hipoteczny Yanok, który w ten sposób gromadził fundusze na swoją działalność.

Ponadto, od lutego 2023 r. prowadzone jest postępowanie przeciwko firmie Aforti Holding, która również oferowała konsumentom weksle w celu pozyskania kapitału. Spółce grozi kara do 10 proc. obrotu.

 

[i] Ostrzeżenia konsumenckie