Ponad milion złotych kary dla Janusza Palikota i Polskich Destylarni

Posted on Category:Finanse

Nieprawdziwe informacje o pozycji rynkowej spółki, nieinformowanie o ryzykach, nieistniejący crowdfunding pożyczkowy i fikcyjny konkurs – to tylko przykłady zakwestionowanych działań kampanii pożyczkowej „Skarbiec Palikota”. Działania promocyjne były prowadzone głównie w mediach społecznościowych Janusza Palikota – członka zarządu spółki. Prezes UOKiK wydał decyzję, w której nałożył karę na Janusza Palikota – 950 tys. zł oraz zarządzane przez niego Polskie Destylarnie – 239 tys. zł.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny w prowadzonym postępowaniu postawił spółce Polskie Destylarnie 6 zarzutów naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Ustalił również odpowiedzialność Janusza Palikota, członka zarządu tej spółki, za przyczynienie się do naruszenia prawa.

Wątpliwości dotyczyły kampanii pożyczkowej „Skarbiec Palikota”, w ramach której konsumenci mogli wpłacać pieniądze tytułem udzielenia spółce pożyczki na dalszy jej rozwój. Działania promocyjne były prowadzone głównie w mediach społecznościowych Janusza Palikota – członka zarządu spółki, który osobiście zachęcał do zaangażowania się w inwestycje, organizując m.in. webinary dla potencjalnych inwestorów. Spółka już po 6 tygodniach zaprzestała spłacać odsetki od udzielonych przez konsumentów pożyczek oraz zakończyła kampanię pożyczkową.

W wydanej decyzji Prezes UOKiK uznał za wprowadzające w błąd:

  • Nieprawdziwe informacje o pozycji rynkowej i osiągnięciach

Aby uwiarygodnić swoją sytuację i zachęcić do wpłat, Polskie Destylarnie na stronie internetowej podawały  nieprawdziwe informacje o skali swojej działalności. Firma chwaliła się, że jest „czołowym polskim producentem alkoholu etylowego”, a jej odbiorcami są podmioty z branży farmaceutycznej, koncerny paliwowe, chemiczne oraz kosmetyczne. Twierdzenia te były nieprawdziwe.

Wprowadzające w błąd informacje dotyczyły również potencjalnych zysków z inwestycji. „Na wzroście wartości spółek Janusza skorzystasz również Ty – nawet 50% zysku, jaki Skarbiec Palikota wygeneruje po piątym roku działalności trafi w ręce uczestników projektu”, „Skarbiec Palikota będzie skupiał alkoholowe biznesy Janusza Palikota” – przekonywały materiały reklamowe spółki. Mimo że jedynym pożyczkobiorcą w ramach „Skarbca Palikota” były Polskie Destylarnie, spółka ta sugerowała, że konsumenci będą mogli partycypować w zysku szerszego grona firm. Chwaliła się także większym asortymentem alkoholi niż faktycznie produkowała oraz wyróżnieniami i medalami, które zostały przyznane innym podmiotom.

Nieprawdziwe informacje dotyczyły także danych finansowych. „Mieliśmy 56 milionów w roku 2022, planujemy 140 w 2023” – tak Janusz Palikot informował podczas jednego z webinarów o obrotach, które miał generować organizowany przez niego projekt. Sugerował, że są to dane finansowe pożyczkobiorcy kampanii „Skarbiec Palikota”. Tymczasem, jak ustalił UOKiK w toku postępowania, obrót Polskich Destylarni wyniósł w 2022 roku – 0 zł.

  • Nieistniejący crowdfunding pożyczkowy

Polskie Destylarnie reklamując kampanię pożyczkową „Skarbiec Palikota” opisywały ją jako „finansowanie społecznościowe” oraz „crowdfunding pożyczkowy”. Materiały podkreślały doświadczenia oraz sukcesy Janusza Palikota w gromadzeniu kapitału tą drogą: „Mistrz finansowania społecznościowego Ponad 140 milionów złotych – to kwota, którą Janusz Palikot i kierowanego przez niego spółki i skupionych wokół niego menadżerów, pozyskał dzięki różnego rodzaju projektom finansowania społecznościowego”. W rzeczywistości firma wprowadzała w błąd, ponieważ do zbiórki pieniędzy w ramach „Skarbca Palikota” nie miała zastosowania tzw. ustawa crowdfundingowa. Taka informacja nie występowała jednak w żadnym materiale reklamowym – znalazła się jedynie w końcowej części Karty Projektu w dziale Zastrzeżenia. Konsumenci zawierając umowy pożyczki w ramach kampanii „Skarbiec Palikota” nie brali udziału w crowdfundingu w rozumieniu tej ustawy, zbiórka nie spełniała bowiem warunków w niej określonych. W konsekwencji, konsument w związku z powierzeniem spółce pieniędzy nie był objęty ustawową ochroną.

Zgodnie z przepisami, zbiórka crowdfundingowa jest nadzorowana przez KNF. Taka działalność podlega wymogom przewidzianym dla tradycyjnych instytucji rynku kapitałowego. Organizator musi mieć m.in. własny kapitał i zapewnić odpowiedni standard ochrony środków inwestorów. Pożyczka po ustalonym czasie jest oddawana konsumentowi z odsetkami.

  • Pieniądze od konsumentów wydawane na pokrycie długów

Na nowe aktywa i prawa pożyczkobiorcy, na określone cele związane ze współfinansowaniem działalności operacyjnej Polskich Destylarni – taki miał być zasadniczy cel wydatkowania pożyczek konsumentów. Tymczasem, pieniądze nie były wydatkowane w sposób sugerowany w umowie. W rzeczywistości Polskie Destylarnie – wbrew pierwotnym deklaracjom – rolowały swoje długi, kierując znaczne środki do podmiotów powiązanych z Januszem Palikotem.

  • Nieinformowanie o ryzykach oraz eksponowanie wyłącznie korzyści z inwestycji

Prezes UOKiK zakwestionował eksponowanie w materiałach reklamowych korzyści, a pomijanie informacji o ryzyku inwestycyjnym, którym może być utrata nawet wszystkich pożyczonych pieniędzy. Komunikaty sugerowały gwarancję zysku i bezpieczeństwo powierzonych środków – na przykład: „Inwestujesz, zarabiasz, chronisz swoje pieniądze przed inflacją, a jednocześnie pomagasz umiędzynarodowić naszą firmę”. Model biznesowy Polskich Destylarni nie dawał konsumentom żadnej pewności i gwarancji wypłaty zysku. Zgodnie z umową, to spółka Janusza Palikota była jedynym dysponentem pieniędzy i sama decydowała na co je przeznaczy. Nie oferowano konsumentom w zamian żadnego realnego zabezpieczenia pożyczonych pieniędzy.

  • Fikcyjny konkurs

Wycieczki do Nowego Jorku, Paryża, Marrakeszu oraz pobyt w posiadłości Janusza Palikota i luksusowy samochód Rolls-Royce Ghost – taka pula nagród czekała na osoby, które pożyczą pieniądze Polskim Destylarniom i zgłoszą nowe nazwy dla produktów alkoholowych spółki. Była to główna treść materiałów reklamowych. Tymczasem zwycięzcy konkursu nie zostali wyłonieni, a żadna z nagród nie została przyznana.

Kary finansowe

Prezes UOKiK nałożył kary finansowe na Polskie Destylarnie za wprowadzanie konsumentów w błąd – 239 tys. zł oraz na Janusza Palikota – członka zarządu spółki – 950 tys. zł, ponieważ umyślnie dopuścił do naruszenia praw konsumentów. Decyzja nie jest prawomocna i zarówno spółka, jak i jej menadżer, mogą odwołać się od niej do sądu.

Sąd Apelacyjny potwierdza decyzję Prezesa UOKiK w sprawie Lartiq

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Sąd Apelacyjny potwierdził, że spółka Lartiq (wcześniej Trigon) stosowała nieuczciwe praktyki rynkowe przy prezentowaniu informacji o certyfikatach inwestycyjnych. Sąd utrzymał również nałożoną na spółkę karę ponad 7,2 mln zł.

W 2020 roku Prezes UOKiK wydał decyzję nr RŁO 6/2020 w sprawie działalności Lartiq. Spółka przygotowywała do emisji złożone i bardzo ryzykowne produkty finansowe. Tymczasem konsumenci byli zapewniani o „pełnym zabezpieczeniu kapitału”. Brakowało też istotnych informacji o ryzyku związanym z gwarancjami spółki GetBack.

Zakwestionowane praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów dotyczą certyfikatów inwestycyjnych Lartiq (poprzednio Trigon). Decyzja dotyczy produktów o nazwach: Profit XVIII, XX, XXI, XXII, XXIII, XXIV, XXX Niestandaryzowanych Sekurytyzacyjnych Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (NS FIZ).

27 czerwca br. Sąd Apelacyjny potwierdził decyzję Prezesa UOKiK co do stosowanych praktyk. Decyzja jest prawomocna.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, który zawiera listę roszczeń przysługujących w przypadku stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych, każdy poszkodowany ma możliwość dochodzenia roszczenia. Konsumenci chcący skorzystać z tej możliwości powinni zwrócić się o bezpłatną pomoc do miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów lub Rzecznika Finansowego.

Ważne informacje:

Decyzja Prezesa UOKiK nr RŁO 6/2020 z 22 lipca 2020 r.: https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf
Wyrok Sądu Apelacyjnego z 27 czerwca 2024 r.: VII AGa 415/23

Selfmaker z karą od UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Selfmaker Smart Solutions oraz Selfmaker Technology – to firmy, na które Prezes UOKiK nałożył kary finansowe blisko 1 mln zł. Sankcja finansowa w wys. 150 tys. zł dotyczy też prezesa Selfmaker Technology. System promocyjny typu piramida, w którym korzyści uzależnione są przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu – to kwestionuje Prezes UOKiK.

Piramidy – myślisz, że są tylko w Egipcie? Możesz mieć z nimi do czynienia również wtedy, gdy ktoś namawia cię na wpłatę pieniędzy i obiecuje zyski za to, że nakłonisz inne osoby, aby zrobiły to samo. W taki sposób możesz wziąć udział w projekcie podszywającym się pod marketing wielopoziomowy (MLM), czyli system promocyjny typu piramida, który jest zakazany przez prawo. W takim projekcie możliwość otrzymania korzyści materialnych jest uzależniona przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów. Pomysłodawcy systemu korzystają z wpłat innych osób, a niewielka część pieniędzy może trafić uczestników – często się zdarza, że nie otrzymują nic.

Prezes UOKiK zakwestionował działania dwóch powiązanych ze sobą spółek: Selfmaker Smart Solutions w Dubaju, odpowiadającą za emisję tokenów o tej samej nazwie, oraz Selfmaker Technology w Łodzi, tworzącą m.in. urządzenia samoobsługowe, takie jak kasy, wpłatomaty, kioski informacyjne czy sprzęt do automatycznej dezynfekcji. Tokeny, czyli kryptoaktywa – są to cyfrowe jednostki wartości, przypisane do konkretnego projektu inwestycyjnego. Może je kupić każdy.

– Rynek kryptoaktywów, jako rynek nieregulowany oraz związany z nowoczesnymi technologiami, może być wykorzystany przez nierzetelnych przedsiębiorców, którzy pod pozorem oferowania atrakcyjnych produktów uzyskują korzyści majątkowe od wpłat inwestorów. Traci konsument, który nie odzyska swoich pieniędzy. W najnowszych decyzjach zakwestionowaliśmy działania grupy Sefmaker. Spółki umyślnie rozpowszechniały nieprawdziwe informacje, aby uwiarygodnić i uatrakcyjnić swoje działania. Celem było pozyskanie jak największego kapitału. Pod ich wpływem konsumenci mogli podejmować niekorzystne decyzje dotyczące zakupu tokenów, licząc na wypłatę zysku. Realne korzyści konsumentom umożliwiał udział w programie afiliacyjnym, który w istocie był zakazanym prawnie systemem promocyjnym typu piramida – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

(Nie)realne zyski

Selfmaker Smart Solutions zachęcając do wpłat informował, że środki ze sprzedaży tokenów miał przeznaczyć na inwestycje w rozwój Selfmaker Technology i zwiększenie rozpoznawalności marki Selfmaker. Plan ten polegał na objęciu 25 proc. udziałów w Selfmaker Technology i zakupie hali produkcyjnej. Zgodnie z zapewnieniami, spółka miała podzielić się wypracowanym zyskiem z inwestycji w Selfmaker Technology z nabywcami tokenów, pierwszy raz powinno do tego dojść w 2024 r. W rzeczywistości – hala produkcyjna nie została zakupiona: jest wynajmowana, a Selfmaker Smart Solutions przejął mniej niż 10 proc. akcji – co znacznie obniżyłoby ewentualny zysk. Nie ma jednak mechanizmu prawnego, który gwarantowałby wypłatę dywidendy przez spółki z Dubaju i z Łodzi. Inwestorzy zawierają umowę jedynie ze spółką z Dubaju, co może mieć kluczowe znaczenie przy ewentualnych problemach z dochodzeniem roszczeń. Zdaniem Urzędu, celowym działaniem było powierzenie przez Selfmaker Technology emisji tokenów spółce z Dubaju, wobec której dochodzenie roszczeń przez konsumenta może okazać się znacznie utrudnione, a wręcz niemożliwe.

Ponadto, ze sprawozdań finansowych wynika, że Selfmaker Technology odniosła straty, a nie jak zapewniano w materiałach marketingowych „wielomilionowe zyski”. Straty miały zostać pokryte z ewentualnego zysku, co oznacza, że inwestorzy mogą przez długi czas nie otrzymać obiecanych środków. Prezes UOKiK uznał, że obie firmy wprowadziły konsumentów w błąd rozpowszechniając informacje, że nabycie tokena będzie gwarantowało wypłacenie wypracowanego przez Selfmaker Technology w danym roku zysku. Aktualnie podmiotem odpowiedzianym za proces tokenizacji, w tym wypłatę dywidendy jest Selfmaker Smart Solutions FZ-LLC, która nie jest udziałowcem Selfmaker Technology. Może to prowadzić do dezorientacji konsumentów co do pomiotu, który odpowiada za wypłatę ewentualnej dywidendy, a nawet znacznie utrudniać ten proces.

System promocyjny typu piramida

Dystrybucja tokena odbywała się w oparciu o system promocyjny typu piramida. W zamian za pozyskanie innych osób do systemu i namówienie ich na zakup tokenów, firmy obiecywały wynagrodzenie. Przedsiębiorcy nie tylko założyli i kierowali projektem, ale również prowadzili aktywne działania marketingowe w mediach społecznościowych, stronie internetowej czy na organizowanych wydarzeniach. Selfmaker intensywnie promował zakup tokenów wśród osób niesłyszących, również za granicą. Firma w mediach społecznościowych zamieściła instruktaż w języku migowym jak kupić tokeny. Osoby niesłyszące to grupa konsumentów wrażliwych, którzy z uwagi na swoją niepełnosprawność i bariery komunikacyjne mogą być szczególnie podatni na nakłanianie do zainwestowania środków finansowych, jak również napotkać trudności z weryfikacją przekazywanych informacji.

Decyzje Prezesa UOKiK

Prezes UOKiK uznał, że przedsiębiorcy Selfmaker Smart Solutions oraz Selfmaker Technology naruszyli zbiorowe interesy konsumentów. Na Selfmaker Technology została nałożona kara finansowa prawie 900 tys. zł (895 451 zł). Sankcja finansowa w wysokości 150 tys. zł dotyczy także prezesa tej firmy Marka Wieteski, ponieważ celowo i świadomie rozpowszechniał nieprawdziwe informacje dotyczące procesu tokenizacji i przeznaczenia pozyskanych środków, jak również zapewniał o gwarantowanej wypłacie zysków na rzecz Selfmaker Smart Solutions, a tym samym pośrednio nabywców tokena. Osobiście promował również system, w tym wśród osób niesłyszących. Był jednym z pomysłodawców wprowadzenia programu partnerskiego, który oprócz pozyskania kapitału miał zapewnić zbudowanie społeczności związanej z marką Selfmaker.

Na Selfmaker Smart Solutions Prezes UOKiK nałożył karę blisko 100 tys. zł (96 tys. zł). Na spółkę został nałożony obowiązek usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów: osoby, które kupiły tokeny, mogą złożyć wniosek do Selfmaker Smart Solutions o zwrot pieniędzy. Konsumenci zostaną poinformowani o decyzji.

Decyzje nie są prawomocne, ponieważ firmy odwołały się do sądu. Odwołanie złożył także prezes zarządu Marek Wieteska.

Postępowanie w sprawie spółek Selfmaker prowadzi również Prokuratura Okręgowa w Łodzi.

„Weksle inwestycyjne” – decyzje i kary Prezesa UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Prezes UOKiK za ofertę „Porozumienia wekslowego” nałożył kary na Assay ASI i osoby zarządzające spółką. Ukarana została też inna spółka z Grupy – Assay Management. Posługiwanie się wekslem w sposób sprzeczny z jego funkcją – to praktyka udowodniona także spółce Dziesiątka Finanse.

W kwietniu 2023 r. Prezes UOKiK wydał ostrzeżenie konsumenckie wskazując, że Assay Management Alternatywna Spółka Inwestycyjna (Assay ASI) posługuje się wekslem w sposób sprzeczny z jego funkcją, przez co istnieje duże ryzyko utraty przez konsumentów zainwestowanych środków.

Karą zakończyło się również postępowanie wobec Assay Management (ponad 650 tys. zł) – drugiej spółki z Grupy Assay, która pozyskiwała klientów na rzecz Assay ASI i zachęcała do zawarcia oferowanego przez nią „Porozumienia wekslowego”. Spółka wprowadzała konsumentów w błąd co do pewności uzyskania przyszłych korzyści finansowych z inwestycji w weksle oraz objęcia tej oferty nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. W rzeczywistości zyski nie były pewne, a tego typu działalność jest spod nadzoru wyłączona.

(Nie)porozumienie wekslowe

– Użycie przez Assay ASI weksla jako instrumentu pozyskiwania kapitału, a następnie przeznaczanie środków pochodzących od konsumentów na działalność związaną z inwestycjami w inne podmioty, to naruszenie dobrego obyczaju. Takie działanie skutkowało przeniesieniem na konsumentów ryzyka działalności inwestycyjnej. Z kolei zapewnianie o gwarantowanych korzyściach finansowych z przedsięwzięcia oraz o objęciu oferty nadzorem KNF mogło wpłynąć na decyzje konsumentów odnośnie powierzenia swoich pieniędzy Assay ASI. Gdyby konsumenci nie byli wprowadzani w błąd, mogliby inaczej zarządzić swoimi oszczędnościami – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Decyzje wobec Assay ASI, osób nią zarządzających jak i Assay Management są nieprawomocne. Przysługuje od nich odwołanie.

Dziesiątka Finanse ukarana

Prezes UOKiK wydał także decyzję wobec spółki Dziesiątka Finanse ze Świdnicy i nałożył na nią karę w łącznej wysokości ponad 520 tys. zł. Przedsiębiorca stosował trzy praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Dwie z nich dotyczyły także stosowania weksla w relacji z konsumentami. Spółka posługiwała się tym papierem wartościowym w sposób sprzeczny z jego funkcją, oferując „weksle inwestycyjne”, a pozyskane środki wykorzystywała do udzielania pożyczek gotówkowych. Tym samym obarczała konsumentów ryzykiem prowadzonej przez siebie działalności pożyczkowej. Ponadto, wprowadzała w błąd rozpowszechniając nieprawdziwe informacje co do bezpieczeństwa inwestycji. Prezes Urzędu zakwestionował w decyzji również praktykę dotyczącą głównej działalności przedsiębiorcy, jaką jest udzielanie pożyczek. Chodzi o nieobniżanie całkowitego kosztu kredytu w przypadku przedterminowej jego spłaty. Dziesiątka Finanse uwzględniała koszty opłaty przygotowawczej, które dotyczyły okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, czym naruszała zbiorowe interesy konsumentów.

Szczegóły znajdują się w wydanej decyzji. Przysługuje od niej odwołanie.

Weksel jako inwestycja na stały, gwarantowany procent? Z wypłacanymi regularnie odsetkami? Konsumencie, uważaj na swoje oszczędności!

Prezes UOKiK prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawie spółki Credit Royal oraz postępowanie w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przez CK Investments. Obie spółki proponowała konsumentom inwestycje w weksle.

Inne postępowania w sprawie „weksli inwestycyjnych” zostały już zakończone. W sierpniu 2023 r. Prezes UOKiK wydał decyzję w sprawie spółki Aforti Holding, która namawiała do zainwestowania w „Ofertę wekslową”.

Z kolei pod koniec 2022 r. Prezes UOKiK wydał decyzję dotyczącą BREWE Leasing, a w czerwcu 2021 r. decyzję dotyczącą Funduszu Hipotecznego Yanok, który poprzez „weksle inwestycyjne” gromadził fundusze na swoją działalność.

Wszystkie te decyzje są nieprawomocne – spółki wniosły do sądu odwołania.

Konsumencie! Sprawdź odpowiedzi na najczęstsze pytania o „weksle inwestycyjne” na stronie finanse.uokik.gov.pl.

Inwestycje w condo- i aparthotele – działania UOKiK

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Własny apartament w Łebie, Zakopanem lub Mikołajkach plus zysk z wynajmu? UOKiK sprawdza, czy oferty dotyczące 10 inwestycji komercyjnych nie naruszają praw konsumentów. Urząd bada, czy przedsiębiorcy oferujący lokale w condo- lub aparthotelach, przekazują pełne i rzetelne informacje o inwestycjach. Dwie decyzje Prezesa UOKiK wobec spółki Termy Uniejów – kary na łączną kwotę ponad 200 tys. zł.

Określenie condohotel powstało z połączenia słów condominium (zbiór jednostek mieszkalnych) i hotelu, analogicznie aparthotel łączy wyrazy apartament i hotel. To formy alternatywnych inwestycji w nieruchomości komercyjne. Konsument może się spotkać z ofertą zakupu własnego apartamentu położonego najczęściej w atrakcyjnych turystycznie lokalizacjach. Kupujący taką komercyjną nieruchomość może z niej korzystać przez określony czas w roku, a przez pozostały czas jest ona wynajmowana w systemie hotelowym. Lokale takie mają charakter użytkowy i w większości przypadków nie są chronione przez przepisy tzw. ustawy deweloperskiej.

Obietnice na wyrost?

Apartamenty w wyjątkowych wakacyjnych miejscach, luksusowe obiekty, wysoki standard wykończenia, często z bogatą infrastrukturą typu spa – takie propozycje mogą zwrócić uwagę konsumentów. UOKiK przeprowadził wstępne rozeznanie dostępnych na rynku ofert  sprzedaży lokali w systemie condo- i apartholeli. Kierowany do konsumentów przekaz marketingowy oraz zawarte w nim informacje dotyczące m.in. inwestycji, sposobu jej realizowania i finansowania oraz planowanych zysków, stanowiły podstawę do wszczęcia przez Prezesa Urzędu 10 postępowań wyjaśniających. Mają one na celu wstępne ustalenie czy inwestorom zapewniono pełnię należnych im praw zakresie ochrony konsumentów.

Postępowania UOKiK dotyczą następujących inwestycji:

Apartamenty w Świeradowie (ABInvestHouse), Mercure Szczyrk Resort (Beskid Resort Properties),  Solmarina Gdańsk (Dekpol Deweloper), Forest Park w Świeradowie Zdroju (Forest Park D. Surynt R. Urbanik),  Linea Mare Pobierowo (Morris & Lloyd Broker), Saltic Apartamenty w Łebie (Oak Property), Witkac Residence Zakopane (Platan Hotels & Resorts),  Radisson Blu Resort w Międzywodziu (Sea Invest Gabryjelski Kocwa),  Zdrojowa Invest w Dźwirzynie (Vacation Club 2), Brzegova w Mikołajkach (Vanto Estate).

Co zbada UOKiK?

UOKiK analizuje informacje zamieszczone na stronach internetowych oraz w materiałach sprzedażowych, takich jak foldery dostępne w punktach sprzedaży. Ponadto przedmiotem analiz są umowy zawierane z podmiotami oferującymi condo- i aparthotele (deweloperami, operatorami obiektów) oraz umowy dalszego najmu zakupionych lokali. Urząd weryfikuje etapy realizacji poszczególnych inwestycji i przedsiębiorców związanych z projektami – podmioty oferujące sprzedaż, wykonawców, deweloperów, inwestorów czy operatorów.

Potencjalne ryzyka związane z inwestycją w condo- i aparthotele

Celem analiz jest ustalenie czy przedsiębiorcy oferujący inwestycje w condo- i aparthotele rzetelnie informują kupujących o wszelkich aspektach i uwarunkowaniach transakcji. Wstępne obserwacje mogą budzić wątpliwości co do nadmiernego eksponowania atutów i korzyści z inwestycji, bez zwracania uwagi na możliwe ryzyka. Sposób prezentowania zysku może być elementem strategii marketingowej, która nie uwzględnia w komunikacji takich czynników, jak np. sezonowość wynajmu czy koszty utrzymania, przez które rentowność może być znacznie niższa niż deklarowana.

– Przed podjęciem decyzji o inwestycji w lokale komercyjne warto bardzo wnikliwie zapoznać się z warunkami takiej oferty. Zwróćmy uwagę na sposób finansowania, zabezpieczenia oraz to, czy przewidywany zysk nie bazuje na nierealistycznym scenariuszu. Dopiero pełna, rzetelna i wszechstronna analiza pozwala na podjęcie świadomej decyzji inwestycyjnej, która powinna uwzględniać akceptowalne dla konsumentów ryzyka utraty powierzanych przedsiębiorcy środków, bądź niższych niż oczekiwane stóp zwrotu z kapitału. Apelujemy do konsumentów o ostrożność i rozwagę przy wyborze tego rodzaju inwestycji na lata – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.  

Condo- i aparthotele – inne działania UOKiK

Obecnie rozpoczęte postępowania wyjaśniające to kontynuacja wielu działań Urzędu w sektorze inwestycji alternatywnych, szczególnie dotyczących nieruchomości komercyjnych. Już we wrześniu 2019 r. UOKiK i KNF wydały wspólne ostrzeżenie przed ryzykiem, które wiąże się z inwestowaniem w aparthotele i condohotele. Zagrożenia te były także tematem kampanii społecznej „Policz i nie przelicz się”. W maju 2022 roku Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał decyzję wobec firmy CGA Invest, która oferowała lokale w condohotelu Czarna Perła w Siennej. Zobowiązał w niej do zmiany praktyk polegających na wprowadzaniu klientów w błąd co do bezpieczeństwa inwestycji w lokal, wysokości zysku i modelu finansowania oraz do zrekompensowania konsumentom ich skutków. W tegorocznej decyzji dot. inwestycji dotyczącej Rezydencji Ustronie Morskie (Burco Development) Prezes Urzędu zobowiązał przedsiębiorcę do zmiany niekorzystnych zapisów umownych oraz do rekompensaty finansowej dla konsumentów.

Decyzje wobec Term Uniejów

Prezes UOKiK wydał również dwie decyzje wobec Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Termy Uniejów i nałożył na spółkę kary finansowe w łącznej wysokości ponad 200 tys. zł (200 410 zł). Pierwsza dotyczyła stosowania przez spółkę czterech niedozwolonych zapisów w umowach z inwestorami, np. ostateczna powierzchnia lokalu mogła się różnić od zakładanej w umowie do +\- 5 proc. i nie miało to wpływu na cenę lokalu. Po uprawomocnieniu się decyzji zapisy te będą bezskuteczne i należy je traktować tak, jakby w ogóle nie były zawarte w umowie. W drugiej decyzji Prezes UOKiK stwierdził, że spółka przekazywała potencjalnym inwestorom przed zawarciem umowy nieprawdziwe informacje o zakładanym zysku, zawyżając jego wysokość, co wprowadzało odbiorców w błąd w zakresie kluczowych w procesie decyzyjnym danych. Obie decyzje nie są prawomocne.

Pozyskiwanie kapitału przez weksle – kary dla BREWE Leasing

Posted on Category:Inwestycje alternatywne
ilustracja do komunikatu

Prezes UOKiK wydał decyzję wobec spółki BREWE Leasing, która wystawia weksle, by pozyskać od konsumentów środki na swoją działalność. Firma wprowadza konsumentów w błąd co do bezpieczeństwa ich pieniędzy i obiecywanych zysków. UOKiK nałożył na spółkę ponad 150 tys. zł kar i nakazał jej natychmiast zaniechać kwestionowanych praktyk.

Spółka BREWE Leasing z Warszawy oferuje weksle pod nazwą „Kwit dochodowy”. Konsument wpłaca pieniądze i otrzymuje obietnicę zysku w wysokości 7,5-9,5 proc. oraz weksel jako gwarancję spłaty. Pozyskanymi w ten sposób środkami firma finansuje swoją działalność leasingową np. zakup samochodów i faktoringową – nabywanie wierzytelności.

Urząd zakwestionował też praktyki BREWE Leasing polegające na wprowadzaniu konsumentów w błąd:

  • co do bezpieczeństwa przekazanych pieniędzy. BREWE Leasing używa np. takich haseł reklamowych: „Inwestujesz, odbierasz zyski, zwrot kapitału” czy „gwarantem bezpiecznej inwestycji, jak i bezpiecznej wypłaty jest papier wartościowy jakim jest weksel”. Tymczasem spółka prowadzi działalność w dwóch bardzo ryzykownych branżach – leasingowej i faktoringowej. Jej klientami są często firmy, które nie mogą liczyć na otrzymanie finansowania bankowego. Niepokój budzi też fakt, że konsumenci nie dysponują wekslami, ponieważ zostają one złożone w depozycie, co może utrudniać wyegzekwowanie roszczeń;
  • co do wysokości przyszłych zysków. Spółka obiecuje: „jest to inwestycja o wysokiej rentowności: od poziomu 7,5% do 9,5% w skali roku, przy systematycznie wypłacanych kuponach”. W rzeczywistości jednak możliwość i wysokość zysku będzie zależała od wielu czynników, w tym kondycji finansowej BREWE Leasing, zdolności jej kontrahentów do dotrzymywania terminów płatności, zapotrzebowania na usługi leasingowe i faktoringowe.

Konsumencie, zachowaj ostrożność:

  • W przepisach nie istnieje pojęcie „weksla inwestycyjnego”. Zostało ono wymyślone przez przedsiębiorców na określenie kolejnego produktu umożliwiającego im pozyskanie kapitału.
  • Gwarantem bezpieczeństwa „weksla inwestycyjnego” jest jedynie wypłacalność jego wystawcy – nie są one zabezpieczone systemem gwarancji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
  • W przypadku upadłości wystawcy weksli, konsumenci mogą nie odzyskać swoich pieniędzy.
  • Oferty błędnie informują o gwarantowanej stopie zwrotu i całkowitym bezpieczeństwie weksli – tymczasem inwestycja jest obarczona poważnym ryzykiem.

Zapoznaj się z odpowiedziami na najczęstsze pytania o „weksle inwestycyjne” (w dziale inwestycje alternatywne).

Za naruszanie zbiorowych interesów konsumentów Prezes Urzędu nałożył na BREWE Leasing kary w łącznej wysokości 154 117 zł. Nakazał też spółce – pod rygorem natychmiastowej wykonalności – zaniechać kwestionowanych praktyk.

To nie pierwsza decyzja Prezesa UOKiK w sprawie „weksli inwestycyjnych”. W czerwcu 2021 r. nałożył prawie 400 tys. zł kary na Fundusz Hipoteczny Yanok, który w ten sposób pozyskiwał fundusze na swoją działalność.

Decyzja Prezesa UOKiK dot. FH Yanok

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał decyzję dot. Funduszu Hipotecznego Yanok z Krakowa, wystawiającego tzw. weksle inwestycyjne, które są ryzykowną formą inwestowania środków. 

Na czym polega mechanizm działania Funduszu Hipotecznego Yanok?
Konsumenci przekazują pieniądze przedsiębiorcy, który wystawia weksel, a z tych środków udziela pożyczek zadłużonym mikro i małym firmom.
– Weksle wystawiane przez Fundusz Hipoteczny Yanok nie służą zabezpieczeniu spłaty zobowiązania, a ich celem jest pozyskanie środków pieniężnych na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, w tym w obszarze ryzykownych pożyczek dla innych przedsiębiorców – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Wątpliwości Prezesa UOKiK budzi wykorzystywanie weksla w celach sprzecznych z jego funkcją. Spółka wykorzystuje weksel jako sposób na pozyskanie kapitału od konsumentów, obarczając ich środki znaczącym ryzykiem. Tym samym spółka wprowadza konsumentów w błąd, dając im jednocześnie złudne poczucie bezpieczeństwa inwestycji i mamiąc potencjalnymi zyskami, podczas gdy w rzeczywistości zabezpieczone są interesy FH Yanok.
Wydana decyzja Prezesa UOKiK potwierdza, że FH Yanok posługuje się wekslem w sposób sprzeczny z jego funkcją. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów Prezes UOKiK nałożył na spółkę karę w wysokości prawie 400 tys. zł i nakazał zaniechanie kwestionowanych praktyk, w rygorze natychmiastowej wykonalności.
Więcej w na stronie uokik.gov.pl.

Kary Prezesa UOKiK dla PKO BP i Pekao, dotyczące klauzul spreadowych

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał dwie decyzje względem banków PKO BP i Pekao, dotyczące niedozwolonych postanowień określających zasady ustalania kursów walut. Suma kar wyniosła blisko 62 mln zł.
Tomasz Chróstny zakwestionował postanowienia zawarte w aneksach do umów kredytów hipotecznych, odnoszących się do walut obcych. Postanowienia określają zasady ustalania kursów walut obcych, w oparciu o które banki przeliczają raty kredytów.
Wątpliwości Prezesa UOKiK wzbudziły:

  • nieprecyzyjny sposób określania wysokości kursów walut, ustalany dowolnie przez oba banki;
  • klauzula dająca PKO BP prawo do zmiany źródła danych, w przypadku gdy kursy walutowe w serwisie Reuters przestaną być dostępne – bank jednak nie wskazuje zasad na jakich odbywać będzie taka zmiana;
  • odsyłanie konsumentów przez oba banki do tabel, które same sporządzają, bez wskazania daty opracowania i publikacji, przez co konsumenci nie mogą sami oszacować kursu, po którym bank przeliczy ratę – w efekcie istnieje możliwość, że banki narzucą konsumentom najkorzystniejsze dla nich stawki.

Wysokość nałożonych kar:

Prezes UOKiK zajął się sprawą na podstawie sygnałów od konsumentów.

Decyzja Prezesa UOKiK ws. zmiany umów o kredyt hipoteczny

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył ponad 1,2 mln zł kary na Raiffeisen Bank International, który jednostronnie zmienił ważne warunki umów o kredyt hipoteczny indeksowany i denominowany do franka szwajcarskiego. 
Decyzja Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego dotyczy jednostronnej zmiany warunków umów o kredyt hipoteczny indeksowany i denominowany głównie do franka szwajcarskiego przez Raiffeisen Bank International (RBI). W 2016 r. bank wprowadził arbitralnie nowe sposoby wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych – odsyłał kredytobiorców do serwisu Reuters, dodając „Indeks Marżowy Banku”. Zdaniem Prezesa UOKiK takie zmiany stanowią praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Kara nałożona na Raiffeisen Bank International wynosi 1 224 498 zł. Bank – po uprawomocnieniu się decyzji – musi poinformować konsumentów o decyzji Prezesa UOKiK i skutkach z tego wynikających.

Przypominamy, że istotne warunki umów na czas oznaczony, przy których istnieje możliwość zadłużenia się konsumentów, mogą zostać zmienione tylko na skutek dobrowolnego porozumienia banku i konsumenta. Jeśli klient nie zgodziłby się na nie, umowa powinna być wykonywana na dotychczasowych zasadach.

Czytaj także
Decyzje Prezesa UOKiK ws. kar dla BNP Paribas, Millennium i Santander Bank
 

Prezes UOKiK nałożył na Lartiq ponad 7,2 mln zł kary

Posted on Category:Inwestycje alternatywne

Spółka Lartiq (dawniej Trigon) wprowadzała konsumentów w błąd, oferując fundusze inwestycyjne. Konsumenci byli zapewniani o „pełnym zabezpieczeniu kapitału” i nieinformowani o ryzyku związanym z gwarancjami spółki GetBack.

UOKiK przeprowadził ankiety wśród ponad stu nabywców certyfikatów inwestycyjnych Lartiq. Wynika z nich, że przy podejmowaniu decyzji o inwestycji większość osób kierowała się kryteriami, takimi jak ochrona kapitału, pewność inwestycji, brak ryzyka czy bezpieczeństwo.
– Spółka Lartiq naruszała prawa konsumentów poprzez zamieszczanie nierzetelnych informacji w prezentacjach produktowych i innych dokumentach wykorzystywanych przy emitowaniu certyfikatów inwestycyjnych – stwierdził Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nieprawidłowości dotyczyły emisji Lartiq Profit XVIII, XX, XXI, XXII, XXIII, XXIV, XXX Niestandaryzowanych Sekurytyzacyjnych Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (NS FIZ).

Certyfikaty inwestycyjne funduszy Lartiq kupowali często konsumenci, którzy nie mieli specjalistycznej wiedzy, tylko chcieli dobrze ulokować swoje oszczędności, np. z myślą o przyszłej emeryturze.
Za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył na Lartiq karę finansową w łącznej wysokości ponad 7,2 mln zł (7 267 124 zł).

Spółka ma także poinformować o decyzji wszystkich konsumentów, którzy nabyli certyfikaty inwestycyjne wymienionych wyżej funduszy. Z korespondencji dowiedzą się także, że mogą domagać się od przedsiębiorcy naprawienia szkody, czyli unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu kosztów związanych z nabyciem produktu.
Decyzja wobec Lartiq nie jest prawomocna, zaś spółka może się odwołać do sądu.