Prezes UOKiK od 2016 r. wydaje istotne poglądy w sprawach (IPwS), w których toczą się postępowania sądowe. W większości przypadków dotyczyły on sporów konsumentów z bankami w zakresie wykonywania przez banki umów pożyczek i kredytów hipotecznych denominowanych bądź indeksowanych do walut obcych. Ostatni IPwS dotyczy stosowanych przez przedsiębiorców klauzul odnoszących się do przesłanek zmiany oprocentowania w umowach kredytów hipotecznych i konsumenckich.
Zdaniem Prezesa UOKiK, za niedozwolone postanowienia umowne, o których mowa w art. 385(1) § 1 kodeksu cywilnego należy uznać takie, które umożliwiają przedsiębiorcy arbitralne podejmowanie decyzji w tak istotnych kwestiach, jak zmiana wysokości oprocentowania kredytu.
Tak ukształtowane postanowienia powodują, że powstaje ryzyko, że banki będą zabezpieczać jedynie własny interes ekonomiczny, pozostawiając konsumentów przez lata w niepewności co do wysokości swoich zobowiązań.
Stanowisko Prezesa UOKiK dotyczące klauzul określających przesłanki zmiany oprocentowania w umowach kredytowych
Sformułowanie przesłanek zmiany oprocentowania w sposób ogólny lub blankietowy uniemożliwia konsumentom zweryfikowanie zasadności wprowadzania przez banki zmian wysokości oprocentowania. W takiej sytuacji ciężar finansowy zawartej umowy i ryzyko, jakie związane jest z charakterem umowy kredytu o zmiennym oprocentowaniu, przerzucone zostaje w całości na konsumentów, prowadząc do nieuzasadnionego uprzywilejowania pozycji banków względem nich. Możliwość zmiany przez banki oprocentowania kredytu w sposób niepoddający się kontroli konsumentów może znacząco niekorzystnie wpływać na ich sytuację finansową i jednocześnie przysparzać bankom niczym nieuzasadnionych korzyści z tego tytułu. W poglądzie przytoczone zostały fragmenty uzasadnień wyroków, na podstawie których postanowienia, którymi banki posługiwały się w obrocie z konsumentami zostały wpisane do rejestru klauzul abuzywnych.
W załączonym poniżej IPwS znajdują się również przykładowe klauzule określające przesłanki zmiany oprocentowania, które Prezes UOKiK ocenił jako abuzywne.
Tak ukształtowane postanowienia powodują, że powstaje ryzyko, że banki będą zabezpieczać jedynie własny interes ekonomiczny, pozostawiając konsumentów przez lata w niepewności co do wysokości swoich zobowiązań.
Stanowisko Prezesa UOKiK dotyczące klauzul określających przesłanki zmiany oprocentowania w umowach kredytowych
Sformułowanie przesłanek zmiany oprocentowania w sposób ogólny lub blankietowy uniemożliwia konsumentom zweryfikowanie zasadności wprowadzania przez banki zmian wysokości oprocentowania. W takiej sytuacji ciężar finansowy zawartej umowy i ryzyko, jakie związane jest z charakterem umowy kredytu o zmiennym oprocentowaniu, przerzucone zostaje w całości na konsumentów, prowadząc do nieuzasadnionego uprzywilejowania pozycji banków względem nich. Możliwość zmiany przez banki oprocentowania kredytu w sposób niepoddający się kontroli konsumentów może znacząco niekorzystnie wpływać na ich sytuację finansową i jednocześnie przysparzać bankom niczym nieuzasadnionych korzyści z tego tytułu. W poglądzie przytoczone zostały fragmenty uzasadnień wyroków, na podstawie których postanowienia, którymi banki posługiwały się w obrocie z konsumentami zostały wpisane do rejestru klauzul abuzywnych.
W załączonym poniżej IPwS znajdują się również przykładowe klauzule określające przesłanki zmiany oprocentowania, które Prezes UOKiK ocenił jako abuzywne.